نقش لفظ «منازعه» به جای «وضعیت» در پذیرش قطعنامه ۵۹۸
تاریخ انتشار: ۲۷ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۵۱۷۲۳۸
بیست‌وهفتم تیرماه سالروز پذیرش قطعنامه ۵۹۸ است، قطعنامهای تاریخی که پس از گذشت یک سال از تصویب آن در سازمان ملل از سوی جمهوری اسلامی ایران پذیرفته و منجر به پایان جنگ ایران و عراق شد.
به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس یادداشتی از محمدرضا بکرانی، استاد دانشگاه و دکترای علوم سیاسی، سازمان ملل به محوریت شورای امنیت در طور هشت سال دفاع مقدس با ژست بانیان صلح جهانی در حقیقت ابزاری در دستان چند کشور دارای حق وتو به‌ویژه آمریکا بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
صدور یک بیانیه و ۱۰ قطعنامه در طول هشت سال دفاع مقدس، مصداق بارزی برای یک‌جانبه‌گرایی رکن شورای امنیت سازمان ملل متحد است، وجه مشترک تمامی قطعنامه‌های قبل از ۵۹۸ خالی بودن از بندهایی چون آغازگر جنگ، کشور متجاوز و چگونگی تنبیه متجاوز بود و به همین دلیل کشور عراق همه این قطعنامه‌ها را که تماماً به نفع عراق و بر علیه ایران بود، پذیرفت، این قطعنامه‌های صادر شده عبارت از قطعنامه ۴۷۹ که در تاریخ ششم مهرماه سال ۱۳۵۹ تصویب شد و در آن نه صحبتی از پیشنهاد آتش‌بس به عمل آمدو نه درخواست عقب‌نشینی از اشغالگر، قطعنامه ۵۱۴ که در تاریخ بیست‌ویکم تیرماه سال ۱۳۶۱ برای جلوگیری از شکست عراق در پی پیروزی‌های رزمندگان طی چهار عملیات موفق و رسیدن به مرزهای بین‌المللی از جمله عملیات آزادسازی خرمشهر به تصویب رسید، قطعنامه ۵۲۲ که بعد از عملیات رمضان و در تاریخ دوازدهم مهرماه سال ۱۳۶۱ به تصویب رسید، قطعنامه ۵۴۰ بعد از عملیات‌های محرم و والفجرهای یک تا چهار در تاریخ نهم آبان‌ماه سال ۱۳۶۲ به تصویب رسید، قطعنامه ۵۲۲ پس از تصرف جزایر مجنون در عملیات خیبر در تاریخ یازدهم خردادماه سال ۱۳۶۳ به تصویب رسید، قطعنامه ۵۸۲ پس از فتح شبه جزیره فاو در عملیات والفجر هشت که تعادل نظامی و سیاسی منطقه را متحول کرد در تاریخ پنجم اسفندماه سال ۱۳۶۴ به تصویب رسید، قطعنامه ۵۸۸ که در تاریخ شانزدهم مهرماه سال ۱۳۶۵ به تصویب رسید و در نهایت قطعنامه ۵۹۸ به عنوان قطعنامه پایانی جنگ که لازم است قدری بیشتر به آن پرداخته شود، البته دو قطعنامه دیگر نیز به شماره‌های ۶۱۲ در مورد استفاده از سلاح شیمیایی در حلبچه عراق و ۶۲۰ در مورد شدت گرفتن حملات شیمیایی عراق علیه ایران نیز به تصویب رسیده بود.
در پایان تیرماه سال ۱۳۶۶، شورای امنیت سازمان ملل اقدام به صدور قطعنامه ۵۹۸ کرد، قطعنامهای که بخش حداقلی خواسته‌های ایران را دربرداشت. از جمله شاخصه‌های این قطعنامه آوردن لفظ منازعه به‌جای وضعیت برای نخستین‌بار بود، در قطعنامه‌های قبلی از لفظ وضعیت به‌جای منازعه استفاده شده بود که خود از شیطنت‌های بین‌المللی و سازمان‌یافته بود که می‌توانست با بالا و پایین شدن دو واژه به ظاهر ساده سرنوشت ملتی را تغییر دهد. مفهوم به‌کارگیری لفظ منازعه به این‌گونه قطعنامه‌ها حالت اجرایی می‌داد و در صورت تمکین نکردن دولت متجاوز با قوه قهریه شورای امنیت روبه‌رو می‌شد، حال آنکه جایگاه لفظ وضعیت در قطعنامه تنها ابراز نگرانی بود و طرفین درگیر را دعوت به خویشتن‌داری و حالت میانجیگرانه است.
قطعنامه ۵۹۸ از نظر حجم و به‌کارگیری لغات نسبت به قطعنامه‌های قبلی از حجم بیشتر و مفاد آن برای ایران قابلیت پذیرش بیشتری داشت، قطعنامه مذکور بیشتر حالت دستوری داشت و از حالت ارشادی و توصیه‌ای فاصله گرفته بود و شورای امنیت تحت فشار و برای جلوگیری از شکست عراق اقدام به صدور این قطعنامه کرده بود.
شرایط نامساعد عرصه بین‌الملل و معرفی ایران به عنوان جنگ‌طلب با توجه به پذیرش همه قطعنامه‌ها توسط عراق، حضور بی‌سابقه آمریکا و دولت‌های غربی در آب‌های خلیج‌فارس (حمله به هواپیمای مسافربری)، به‌کارگیری گسترده سلاح شیمیایی توسط حزب بعث، نامه مسئولان اقتصادی کشور مبنی بر نبود توانایی اداره اقتصاد کشور، توان روز افزون عراق در عرصه نظامی با حمایت آمریکا و متحدان غربی و شرقی و همین‌طور، سرازیر شدن سلاح‌های پیشرفته و دلارهای نفتی کشورهای حوضه خلیج فارس از جمله دلایلی بود که باعث شد ایران قطعنامه ۵۹۸ را بپذیرد.
به نظر می‌رسد طرح پذیرش قطعنامه از سوی مسئولین نظامی و سیاسی و پذیرش آن توسط حضرت امام خمینی (ه) با توجه به شرایط سیاسی، نظامی و اقتصادی حاکم بر اوضاع منطقه و کشور و مطابق با اصل ۱۱۰ قانون اساسی، تدبیری حکیمانه ارزیابی می‌شود.
با توجه به فرصت دوروزه دبیر کل سازمان ملل مبنی برقراری آتش بس بین طرفین درگیر طرف عراقی حاضر به پذیرش قطعنامه ۵۹۸ نشد و خواستار تغییرات و لحاظ شدن نظر عراق دربندهای قطعنامه با علم به اینکه این پیشنهاد را سازمان ملل و ایران نخواهند پذیرفت و راه برای حمله مجدد عراق به ایران هموار شود. سه روز بعد از پذیرش قطعنامه توسط ایران در تاریخ سی‌ویکم تیرماه تجاوز سراسری مجدد عراق علیه ایران از سه منطقه از سر گرفته شد که در پی این حرکت ابلهانه حزب بعث، گویا جوانان سرزمین اسلامی ایران خستگی هشت سال جنگ را فراموش کرده بودند، از این رو سلاح برداشتند و عراق را مجبور به عقب‌نشینی کردند. در همان زمان حضرت امام خمینی (ره) در پیامی که توسط حاج‌احمدآقا به فرمانده سپاه ابلاغ شد، فرمودند: «اینجا نقطه حیاتی کفر و اسلام است یعنی نقطه شکست یا پیروزی اسلام یا کفر است و باید متر به متر جنگید و هیچ چیز از هیچکس پذیرفته نیست.»
سرانجام صدام که در محاصره توهم، پیروزی را تصور می‌کرد، در مقابل رزم رزمندگان ایرانی سر تسلیم فرود آورد و به‌ناچار پس از ۲۴ ساعت با انتشار اطلاعیه نظامی، عقب‌نشینی به مرزهای بین‌المللی را در مناطق جنوب اعلام کرد و پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی عراق در تاریخ پنجم مردادماه سال ۱۳۶۷ صورت گرفت.
کد خبر 588809منبع: ایمنا
کلیدواژه: قطعنامه 598 شورای امنیت سازمان ملل شورای امنیت قطعنامه هاي شوراي امنيت جنگ تحمیلی دفاع مقدس ایران عراق امام خمینی ره شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق پذیرش قطعنامه ۵۹۸ تصویب رسید شورای امنیت سازمان ملل بین المللی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۵۱۷۲۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ورود هیچ بازرسی را ممنوع نکردیم | آخرین وضعیت ۴ مکانی که آژانس مشکوک بود | چند بازرس مجازند در ایران باشند؟
به گزارش همشهری‌آنلاین، اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه جلسه امروز هیات دولت، گفت: بازرسی‌های آژانس مستمرا در چارچوب پادمان از سایت‌های هسته‌ای ایران در حال انجام است. ورود هیچ بازرسی را ممنوع نکردیم.
وی افزود: همواره در خصوص مسائل پادمانی با آژانس در حال گفتگو و تعامل هستیم. از ۴ مکانی که آژانس مشکوک بود ۲ مکان باقیمانده که امیدواریم به زودی حل شود.
اسلامی تاکید کرد: از نظر ما بیانیه اسفند ۱۴۰۱ همچنان پابرجاست. گروسی دیدارهایی در ایران دیدارهایی خواهد داشت و با بنده هم مذاکراتی انجام خواهد شد
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: مطمئنیم این گفتگو کمک می کند ابهامات بیشتر و بیشتر برطرف شودو بتوانیم در چارچوب پادمان و ان پی تی روابط مان را با آژانس تقویت بکنیم.
اسلامی تاکید کرد: بیش از ۱۳۰ بازرس آژانس مجاز هستند برای بازرسی در ایران حضور داشته باشند.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند